Phát hiện Gen liên kết tế bào gốc, lão hóa và ung thư

Một cơ thể lành mạnh là nhờ vào một hệ thống bảo trì tốt, hoạt động bình thường của các cơ quan và tiếp xúc với môi trường gây ra những thiệt hại đến các mô, cần phải tiếp tục sửa chữa. Quá trình này được biết đến với vai trò quan trọng của tế bào gốc với một loại gen chính tạo nên cơ chế bảo trì cho các mô – được phát hiện bởi Trung tâm nghiên cứu Ung thư Quốc gia Tây Ban Nha (CNIO). Gen này được cho rằng có ảnh hưởng vào quá trình lão hóa và các tế bào ung thư cũng như yếu tố liên quan đến chúng. Bằng sự hiểu biết hiện tại về xác định quy chế của gen, chúng ta sẽ có tầm nhìn thay đổi tốt hơn và thống nhất hơn cho sức khỏe con người.

Mục tiêu của cuộc nghiên cứu này là gen Sox4, được hình thành trong quá trình phát triển phôi thai, nó góp phần vào sự phát triển của tuyến tụy, xương và tim; và để phân biệt các tế bào lympo. Đây cũng là hoạt động trong cơ thể người lớn, nhưng theo một cách rất hạn chế, chủ yếu bị giới hạn trong một số khoang tế bào gốc nhất định. Hơn nữa, khi Sox4 nếu gặp vấn đề trong quá trình hình thành sẽ trở thành một gen gây ung thư. Trên thực tế, các loại ung thư của con người có chứa quá nhiều Sox4, di chuyển trong việc lập trình tế bào chết, một cơ chế bảo vệ chống lại ung thư. Hay cách khác, Sox4 đóng vai trò trong di căn.

Hình ảnh mô tả các tế bào biểu bì từ chuột trưởng thành (màu xanh là tế bào hạt nhân). Protein duy trì cân bằng nôi mô trong các tế bào có gen Sox4.

Sox4 chỉ biểu hiện trong một số tế bào ở cơ thể người lớn, là một gen mạnh mẽ và cần được làm rõ hơn về những hậu quả quan trọng mà nó mang lại. Trong thí nghiệm với chuột, việc đầu tiên là gen này đã được loại bỏ trước khi sinh ra. Mục đích là tạo ra một sinh vật có thể hiện gen Sox4 nhưng số lượng thấp hơn so với bình thường; nhưng có một số đặc thù như kích thước nhỏ hơn so với bình thường, không mắc bệnh ung thư. Tuy nhiên, chúng lại có dấu hiệu sống không lâu và xuất hiện các bệnh lý liên quan đến lão hóa, cũng như sức đề kháng tổng quát. Những động vật thiếu Sox4 ít tái tạo xương và mắc bệnh loãng xương nhanh hơn. Từ đó, có thể kết luận rằng gen này quan trọng đối với cơ chế bảo trì các mô xương.

Với mục đích là điều tra xem liệu tế bào gốc có phải là nhân tố chính trong những hậu quả của việc giảm mức Sox4 hay không. Để tìm hiểu nó, các nhà khoa học đã tạo ra nhiều hơn những con chuột mang trong mình gen này đã hoàn toàn ngừng hoạt động trong các tế bào gốc nang lông, chịu trách nhiệm tái tạo của biểu bì. Kết quả nhận được là da của những động vật này khắc phục cơ chế không hoạt động của da từ những giai đoạn rất sớm nên chúng không phát triển ung thư da. Câu hỏi đặt ra: Tại sao những động vật này ít có khả năng bị ung thư? Lời giải thích đưa ra hiện tại là có thể do tỷ lệ thấp hơn của việc tái tạo mô – được so với các tế bào gốc là ít hoạt động hơn trong trường hợp không có Sox4 – một cơ chế ức chế ung thư. Điều này sẽ có ý nghĩa là nguồn gốc của ung thư có liên quan đến sự sai sót trong việc tái sinh tế bào, ít tái sinh thì sẽ ít khả năng mắc bệnh ung thư. Mặt khác, nó cũng ảnh hưởng đến quá trình lão hóa và đây là một sự cân bằng phức tạp giữa 2 chu trình này.

Tebao.vn